Mannlíf

Listasumar 2022 nær yfir lengra tímabil en verið hefur síðustu tvö árin. Það verður sett 11. júní og því lýkur 23. júlí.

- Segir Stefán Pétur Sólveigarson, verkefnastjóri um nýja hátæknismiðju sem opnar á Húsavík í febrúar

Framkvæmdir hafa staðið yfir undanfarið við stækkun þekkingarsetursins á Húsavík, undir forystu Þekkingarnets Þingeyinga (ÞÞ). Langanes ehf. festi á síðasta ári kaup á Hafnarstétt 1 af Steinsteypi ehf. en fyrir átti Langanes núverandi húsæði ÞÞ að Hafnarstétt 3. Það er Bjarni Aðalgeirsson, fyrrum útgerðarmaður sem er maðurinn á bak við Langanes. Í kjölfarið var gerður langtíma leigusamningur við ÞÞ.

Með stækkuninni verður til ein heild úr núverandi húsnæði að Hafnarstétt 3 og yfir í neðri hæð Hvalasafnsins að hafnarstétt 1, með viðbyggingu á milli. Tengibyggingin  verður úr glereiningum, en hönnuður í verkefninu er Arnhildur Pálmadóttir arkítekt. Aðalinngangur verður um þessa glerviðbyggingu,  en  samanlagt verður húsnæðið um 1000 fermetrar. Frá opnun verður þarna um 30 manna vinnustaður, með fleira starfsfólk á álagstímum. Sannkallaður suðupottur þekkingar og nýsköpunar.

 Stefnt að opnun í vor

Þegar blaðamaður Vikublaðsins leit við á dögunum var Stefán Pétur Sólveigarson á öðru hundraðinu við undirbúning en hann er verkefnastjóri hjá Hraðinu Nýsköpunarmiðstöð og Fab-Lab Húsavík. Stefán segir að stefnt sé að opnun heildarverkefnisins á vormánuðum, en hlutar húsnæðisins verði þó teknir í notkun fyrr, t.d. Fab Lab Húsavík.

„Þetta mun allt tengjast þessari tengibyggingu sem kemur hér á milli. Hún náttúrlega gerir þetta að miklu meira húsi, einni stórri heild. Þessi glerbygging verður í raun hjartað í allri starfsemi sem verður í þessum tveimur húsum,“ útskýrir Stefán.

Auk starfsmanna ÞÞ verða Náttúrustofa Norðausturlands,  SSNE og Rannsóknasetur Háskóla Íslands með fastar starfsstöðvar í húsinu og þá bætist Hvalasafnið einnig við en starfsfólk þess verður með matar- og kaffiaðstöðu í húsinu og með aðgang að fundarsölum, Fab- labinu, Hraðinu og sérfræðingum innanhúss. 

Stefán segir að þó mikið sé búið að gera nú þegar þá séu ófá handtökin eftir enn, áður en nýja aðstaðan verður opnuð. „Hér eru svo ótrúlega mörg handtök sem þarf að gera,“ segir hann og lítur í kringum sig. „Fyrir utan, að þegar búið er að gera allt sem viðkemur framkvæmdum þá þarf að tengja allt og fínstilla öll tæki; þrívíddarprentara, vínyl- og laserskera og aðrar vélar. Við erum að vonast til að geta opnað þann hluta fyrripart febrúar.“

 Ókeypis þjónusta við íbúa

Neðri hæð Hafnarstéttar 1 og Hafnarstétt 3 þar sem Þekkingarnet Þingeyinga hefur um árabil verið til húsa verður tengt saman með fallegri glerbyggingu. Úr verður öflug heild sem mynda suðupott þekkingar og nýsköpunar í hjarta Húsavíkur. Mynd/epe.

 Fab-lab smiðja er þekkt hugtak af tiltekinni gerð af frumkvöðlatækni smiðju. Um er að ræða vinnustofu með ákveðinni tegund af tækjabúnaði. „Fab-lab er hátæknismiðja eða það er hægt að kalla þetta hátækniskóla og smiðju. Þetta verður opið fyrir alla, þetta er ekki eitthvað fyrirtæki sem þú borgar þig inní. Þetta er hrein þjónusta við íbúa og það kostar ekkert að koma hérna inn. Hér verður hægt að læra á tækin í Fab-lab sem öll eru tölvustýrð,“ segir Stefán og bætir við það sé ótrúlega dýrmætt fyrir frumkvöðla og lítil fyrirtæki að hafa aðgang að slíkri smiðju. Aðal málið við Fab-lab er að hér er fullt af tækjum sem fólk  á almennt ekki auðvelt með að komast í. Þetta eru dýr tæki sem stjórnast af tölvum. Eins og þrívíddarprentarinn, tölvustýrð fræsivél og vínylskerinn og allt dótið hérna. Auðvitað verða hér líka handverkfæri en þau eru í raun stuðningur við þessi flóknari tæki, ef þú þarft t.d. að pússa, mála eða spreyja, merkja eða alls konar,“ útskýrir Stefán.

 Tækifæri fyrir skólana

Skólarnir á svæðinu  munu njóta góðs af hátæknismiðju ÞÞ sem verður opin fyrir krakka frá grunnskólaaldri upp í framhaldsskóla. „Fyrir krakka er þetta einfaldlega tæknikennsla; að kunna og þekkja tæki sem framleiða allt mögulegt í dag,“ segir Stefán 

Aflið -Samtök gegn kynferðis- og heimilisofbeldi 20 ára í vor

„Við gerum ráð fyrir að þessi aukning sem við sjáum núna muni halda áfram,“ segir Sigurbjörg Harðardóttir verkefnastjóri og ráðgjafi hjá Aflinu, Samtökum gegn kynferðis- og heimilisofbeldi. Þrjá síðustu mánuði liðins árs og einnig nú í janúar hefur verið talsverð aukning viðtalsbeiðna frá nýjum skjólstæðingum. Samtökin verða 20 ára í vor og stendur til að minnast tímamótanna. Reksturinn hefur verið tryggður til næstu þriggja ára, en í nóvember síðastliðnum komst Aflið á fjárlög.

„Það er mjög mikið að gera, beiðnum um viðtöl rignir inn og ekkert lát á,“ segir Sigurbjörg. Hún segir að viðtölum hafi fækkað á árinu 2020, en það ár var heimsfaraldur í hámarki, margir drógu sig í hlé og loka þurfti starfsemi hjá Aflinu í alls tvo mánuði. „Það var okkar mat að áhrif af kóvid ætti eftir að koma sterkt inn í okkar starf þegar eitthvað væri um liðið og mér sýnist að sú spá okkar sé að raungerast nú. Þessi mikla aukning núna má að hluta til rekja til ástands í tengslum við heimsfaraldurinn og einnig er það ævinlega svo að þegar mikil umræða er um kynferðisofbeldi í samfélaginu þá aukast viðtalsbeiðnir hjá okkur.“ 

Sigurbjörg segir að algengast sé að þeir sem leita til Aflsins hafi verið beittir andlegu ofbeldi, en það er oft fylgifiskur annars ofbeldis. Kynferðisofbeldi komi þar næst á eftir og síðan heimilisofbeldi. „Það er reyndar þannig að oft hefur fólks sem til okkar leitar verið beitt fleiri en einni tegund af ofbeldi,“ segir hún.

Umræðan ýtir við mörgum

Sú umræða sem verið hefur áberandi á undanförnum vikum ýtir við mörgum að sögn Sigurbjargar. Fólk átti sig á að það sjálft hefur verið í áþekkum aðstæðum og rætt er um, þetta geti verið gömul mál sem fólk hefur bælt niður og ekki rætt um. „Svo þegar verið að ræða þetta frá öllum hliðum þá kemur það við kaunin á fólki. Það finnur að það þarf að fá að  ræða þessi mál og leitar þá til okkar. Stundum hefur fólk jafnvel ekki áttaði sig á að það hafi upplifað ofbeldi, það hefur kannski skilgreint atvikið á annað hátt,“ segir Sigurbjörg.

Laugardaginn 29. Janúar kl. 12-17 verður fyrsta sýning ársins, Nánd / Embrace, opnuð í Listasafninu á Akureyri.

„Þetta er ákveðinn áfangi,“ segir Kristján Stefánsson frá Gilhaga sem lengi hefur unnið við uppstoppun

Hildur hefur áður gefið út bókina Hugrekki – saga af kvíða sem kom út árið 2016 og ljóðabókina Líkn árið 2019. Sú fyrrnefnda var tilnefnd til Fjöruverðlaunanna 2017

Finnur Friðriksson er vísindamaður mánaðarins

Stefán Pétur er verkefnastjóri Hraðsins Nýsköpunarmiðstöðvar Húsavíkur og Fab Lab Húsavíkur sem fellur undir nýsköpunarsvið Þekkingarnets Þingeyinga. Stefán sér um daglegan rekstur Hraðsins og Fab Lab Húsaví, tekur á móti almenningi, fyrirtækjum og frumkvöðlum, veitir ráðgjöf í hönnun og nýsköpun. Vikublaðið spurði hann um hvað hafi staðið upp úr á nýju ári og um væntingar til ársins sem nú er gegnið í garð.

Aldey Unnar Traustadóttir fer yfir það sem stóð upp úr hjá henni á nýliðnu ári en hún steig óvænt inn á svið stjórnmálanna á síðasta ári þegar hún tók sæti í sveitarstjórn Norðurþings  fyrir V-lista í sveitarstjórn og  varð jafnframt forseti sveitarstjórnar. Hún skipulagði Druslugönguna á Húsavík ásamt systrum sínum en Aldey brennur heitt fyrir jafnréttismálum. Aldey ætlar að halda áfram að vera samkvæm sjálfri sér árið 2022 sem endranær og ber væntingar til þess að jákvæðar breytingar til betra samfélags haldi áfram.

Hólmgeir Rúnar Hreinsson er grjótharður Þistilfirðingursem starfar sem trésmiður hjá Trésmiðjunni Rein á Húsavík þar sem hann býr ásamt fjölskyldu sinni. Fyrir liðlega ári síðan strengdi hann óvenjuleg áramótaheit. Hólmgeir hét því að hlaupa 100 ferðir upp á Húsavíkurfjall og til baka á árinu sem nú er nýliðið. Eins og sönnum Þistilfirðingi sæmir er Hólmgeir þverari en færustu forystusauðir sveitarinnar og kom því aldrei annað til greina en að standa við orðin stóru.

Svona var umhorfs við útsýnisskífuna á toppi Húsavíkurfjalls þegar Hólmgeir hljóp síðustu ferðina upp á toppinn á árinu 2021.

 Það gerði Hólmger svo sannarlega því þegar blaðamaður settist niður með honum yfir rjúkandi kaffibolla á nýja árinu, þá hafði hann lokið við að hlaupa 160 ferðir upp á Húsavíkurfjall árið 2021 og fór létt með það enda var hann búinn að standa við orð sín í byrjun ágúst en þá voru komnar 100 ferðir.

 Kann ekki við malbikið

Hólmgeir sem er 42 ára stundar utanvegahlaup af miklu kappi og hefur gert það síðan 2012 þegar hlaupabakterían smitaðist yfir á hann. „Þá var ég orðinn vel þungur. Ég byrjaði fyrst á því að hjóla duglega en svo tóku hlaupin við þegar fór að snjóa meira. Hlaupin hafa alla tíð síðan verið viðloðandi mig þó ég hafi tekið pásur inn á milli. Og alltaf verið mest í utanvegahlaupum. Ég hef engan áhuga á að vera hlaupa eftir malbiki,“ segir Hólmgeir ákveðið og bætir við að ástæðan fyrir því að hann hafi byrjað að hlaupa hafi einfaldlega verið til að komast í betra form en hann var í.

„Það stefndi óðfluga í þriggja stafa tölu á vigtinni og kominn tími til að gera eitthvað í því. Annars hef ég aldrei pælt mikið í fæðinu, það er kannski helst það sem maður er að klikka á.“

Aðspurður hvað hafi drifið hann áfram í að strengja þessi óvenjulega áramótaheit svaraði Hólmgeir því til að hann hafi einfaldlega viljað ögra sér aðeins og gera eitthvað skemmtilegt í leiðinni en hann er mikil útivistarmanneskja.