ÞANKAR GAMALS EYRARPÚKA
Barátta íslensku þjóðarinnar fyrir réttlæti og sjálfstæði fólst lengst af í því að berjast gegn áhrifum Dana og annarra útlendinga sem gerðu sig oft á árum áður seka um kúgun og yfirgang af ýmsu tagi. Réttlætisbaráttan fór víða fram og lögðu stjórnmálamenn, listamenn og almenningur sitt fram til að ná því markmiði að allir landsmenn byggju við frelsi og jafnrétti. Þessi sjálfbjargarviðleitni teygði sig allar götur til Barnaskólans á Akureyri um miðja síðustu öld þegar sviðsett var á barnaskemmtun skólans hið dramatíska leikrit Eiríks Sigurðssonar yfirkennara Margrét á Möðruvöllum. Þetta var lýsing á voðaatburðum á 15. öld sem enduðu með því að Jóni Gerrekssyni, erlenda biskupnum í Skálholti, var drekkt í Brúará og sveinar hans strádrepnir hvar sem til þeirra náðist. Allt var þetta gert að áeggjan Margrétar og hennar manna en sjálf hafði hún hrökklast norður í land undan ofsóknum útlendinganna í Skálholti. Hún varð því goðsögn í lifanda lífi og litu landsmenn á hana sem sannkallaða frelsishetju. Svo mikið var lagt í þessa leiksýningu fyrir börnin að leikarinn og rakarinn Jón Kristinsson var fenginn til að stýra uppsetningunni og gera hana sem allra glæsilegasta fyrir nemendur skólans og gesti hans. Sjálfur lék ykkar einlægur mesta skúrkinn, Magnús biskupssvein, sem hlaut makleg málagjöld. Þarna kynntist ég Jóni rakara fyrst en síðar lágu leiðir okkar saman og var hann með athyglisverðari mönnum sem ég hef hitt á lífsleiðinni.
Svo merkilegt sem það kann að virðast, verður Jóns Kristinssonar minnst í Íslandssögunni á svipaðan hátt og Margrétar á Möðruvöllum – frelsishetjunni sjálfri.
Þannig háttaði til að mörgum árum eftir uppsetningu leikritsins góða var Jón kominn í sömu aðstöðu og Margrét á sínum tíma, en í þetta skipti gagnvart ósveigjanlegum innlendum yfirvöldum. Hann var ákærður fyrir að hafa ekki stöðvað bíl sinn á gatnamótum þar sem var stöðvunarskylda; sagðist Jón hins vegar hafa stoppað farartæki sitt reglum samkvæmt og hélt uppi drengilegri vörn í héraðsdómi. Auk þess benti hann á að sama embættið væri bæði að rannsaka málið og dæma í því. Slíkt gæti ekki staðist og vitnaði til alþjóða skuldbindinga sem Ísland væri aðili að og gerðu kröfu um skýran aðskilnað dóms- og framkvæmdavalds. Ekkert var hlustað á röksemdir Jóns og íslenskir dómstólar sameinuðust um að dæma hann sekan. Okkar maður gaf sig ekki frekar en Margrét á sínum tíma og áfrýjaði málinu til Mannréttindadómstóls Evrópu. Hann þurfti ekki að safna liði og fara með vopnum að andstæðingum sínum, drepa þá og drekkja eftir því sem hentaði hverju sinni. Nei, hann nýtti sér rétt sinn, rétt sem er afrakstur farsæls og gefandi Evrópusamstarfs. Ekki er að orðlengja það en Jón hafði að lokum fullnaðarsigur gagnvart innlenda yfirvaldinu. Þess vegna var ekki undan því vikist að færa þennan þátt rannsóknar- og dómsvaldsins undir sömu reglur og siðaðar þjóðir höfðu gert fyrir löngu. Hvorki íslenskir embættis- eða stjórnmálamenn höfðu haft döngun í sér hvað þá kjark til að standa með almenningi í þessu grundvallar mannréttindamáli.
Nei, það var einbeittur og heiðarlegur rakari að norðan sem kom þessu réttlætismáli í gegn með fulltingi að utan.
Nýjast
-
Eignarhald bænda á jörðum tryggir hag þeirra best
Umræða um jarðir, jarðaviðskipti og kynslóðaskipti í landbúnaði er og á að vera fyrirferðarmikil í umræðu um stöðu sveitanna. Enda var málefnið eitt helsta umræðuefni á haustfundum Bændasamtaka Íslands. Uppkaup og jarðasöfnun fjárfesta og samkeppnisstöðu landbúnaðar. Um stöðu ungra bænda og eldri bænda sem væru að afhenda bú sín til yngri kynslóða. -
Orkumál
Alþingiskosningar ber brátt að garði. Þar skipar undirrituð 2. sætið á lista VG í norðausturkjördæmi. Ég bý á Björgum í Kinn í Þingeyjarsýslu þar sem systir mín og ég tókum við búi 2017 af foreldrum okkar. Þar er mjólkurframleiðsla, umfangsmikil jarðrækt, kornrækt og örfáar kindur.Meðal starfa minna í félagsmálum má nefna formennsku í Samtökum ungra bænda og þá hef ég setið í sveitarstjórn Þingeyjarsveitar frá árinu 2018 og er nú formaður byggðarráðs -
Þakklæti er varla nægilega sterkt lýsingarorð
„Ég þurfti að gera hlé á máli mínu því tárin bara runnu niður kinnarnar,“ segir Marta Kristín Rósudóttir verkefnastjóri hjá Krabbameinsfélagi Akureyrar og nágrennis. Dekurdagar afhentu félaginu alls 6, 7 milljónir króna og hefur upphæðin aldrei verið hærri en nú. Frá árinu 2012 hafa Dekurdagar safnað 37.850.000 kr. fyrir Krabbameinsfélag Akureyrar -
Fjórtándi jólasveinninn hjá Freyvangsleikhúsinu
Fjórtándi jólasveinninn er frumsamið jólaverk eftir Ásgeir Ólafsson Lie sem segir sögu af hinum hefðbundnu jólasveinunum 13 sem og Grýlu, Leppalúða og jólakettinum. Nema í þessu leikverki eru jólasveinarnir ekki bara þrettán heldur er þarna sá fjórtándi sem enginn átti von á. Leikritið verður frumsýnt hjá Freyvangsleikhúsinu á laugardag, 23. nóvember og verður sýnt á aðventunni. -
Dásamlegt og gefandi að starfa í kvenfélagi
„Það er dásamlegt að starfa í kvenfélagi. Þetta er yndislegur félagsskapur, gefandi á allan hátt. Við skemmtum okkur vel, látum gott af okkur leiða en vinnum okkar verk yfirleitt í hljóði og erum ekki að auglýsa það sérstaklega þó við gerum góðverk,“ segir Auður Thorberg formaður Kvenfélagsins Hjálparinnar í Eyjafjarðarsveit. -
Mikil ásókn í íbúðir á vegum Bjargs á Húsavík
Óhætt er að segja að mikill áhugi sé á íbúðum sem Bjarg íbúðafélag er að byggja á Húsavík í samstarfi við Norðurþing, en þetta kemur fram á heimasíðu Framsýnar í dag. -
Litlu jólin á sjó!
Áralöng hefð er fyrir því að áhafnir fiskiskipa Samherja haldi litlu jól í aðdraganda jólanna. Kokkarnir töfra þá fram hverja kræsinguna af annarri. Litlu jól áhafna Kaldbaks og Snæfells voru haldin hátíðleg á dögunum. -
Boðað verkfall lækna mun hafa áhrif á þjónustu SAk.
Félagsmenn í Læknafélagi Íslands hafa samþykkt verkfallsboðun og hafi ekki samist skellur boðað verkfall lækna á eftir nokkra daga eða um miðnætti aðfaranótt mánudagsins 25. nóvember n.k. -
Hvítasunnukirkjan styrkir Hollvinasamtök
Hollvinasamtök Sjúkrahússins á Akureyri fengu afhentan rausnarlegan peningastyrk frá Hvítasunnusöfnuðinum, alls 800 þúsund krónur nýverið.
