Varmadælulausn frá Frosti í áframeldi Laxeyjar í Vestmannaeyjum
Fiskeldisfyrirtækið Laxey í Vestmannaeyjum kaupir varmadælulausn frá Kælismiðjunni Frosti fyrir fyrsta áfanga áframeldis fyrirtækisins í Eyjum og er uppsetning búnaðarins ráðgerð næsta sumar.
Unnið hefur verið að uppbyggingu Laxeyjar landeldisfyrirtækis síðan 2019. Annars vegar er um að ræða seiðaeldisstöð í nýju húsi við Friðarhöfn, sem hóf starfsemi í liðinni viku. Hins vegar er áframeldisstöð í Viðlagafjöru sem gert er ráð fyrir að geti framleitt um 27 þúsund tonn af slægðum laxi á ári þegar hún verður komin í full afköst að átta árum liðnum. Áframeldið verður byggt upp í nokkrum áföngum og er miðað við að fyrsti áfangi verði tilbúinn næsta haust og landeldið hefjist þá. Gangi það eftir er miðað við fyrstu slátrun á laxi úr stöðinni árið 2025.
Í áframeldinu er miðað við að 65% af sjónum verði endurnýttur en 35% vatnsins verði jarðsjór úr borholum á svæðinu. Plötuvarmaskiptarnir sem eru hannaðir af Frosti nýta varmann eins og kostur er frá frárennsli úr eldiskerjunum og varmadælan hitar síðan vatnið upp í +12° eldishitastig.
Hákon Hallgrímsson, sölustjóri hjá Frosti, segir þetta í fyrsta skipti sem fyrirtækið selji slíkan búnað í landeldisstöð á Íslandi. Hann segir búnaðinn stóran í sniðum, hver fjögurra titanium plötuvarmaskipta sé um tíu tonn, liðlega sex metra langur og um þriggja metra hár. Varmadælan er talsvert umfangsmikil, samanlögð upphitunarafköst á búnaðinum eru um 25 megavött.
Fyrstu laxahrognin voru tekin í seiðaeldisstöðina í Friðarhöfn 28. nóvember sl. Í þessum fyrsta áfanga eru 300 þúsund hrogn sem verða alin upp í 100 gramma seiði. Afkastageta stöðvarinnar í fullum rekstri verður 4 milljónir seiða. Gert er ráð fyrir að næsta haust verði fyrstu seiðin flutt úr seiðaeldisstöðinni í landkvíar í Viðlagafjöru.
Laxey hyggst nýta átta gráðu heitan jarðsjó í landkvíarnar en með varmaskiptunum og varmadælukerfinu er ætlunin að ná hitanum í fjórum eldiskerjum í tólf gráður. Hallgrímur Steinsson, yfirmaður tæknimála hjá Laxey, segir að með því að ná að hita vatnið upp í tólf gráður sé unnt að stytta eldistímann um sem næst tvo mánuði. „Kjörhitastig fyrir laxinn er frá átta og upp í tólf til fjórtán gráður – eftir aðstæðum - en við veljum að hafa tólf gráður í kerjunum fyrir minni fiskinn. Með því næst meiri veltuhraði og betri nýting fjárfestingarinnar.“
Sem fyrr segir er búnaðurinn frá Frosti í fyrsta áfanga áframeldis Laxeyjar – 8 fimm þúsund rúmmetra ker. Áætlað er að hver þeirra sex áfanga sem Laxey byggir upp á næstu árum skili 4500 tonnum af slægðum laxi á ári. Hver áfangi er með sérstakt vatnskerfi.
Boraðar hafa verið rannsóknaholur fyrir jarðsjó í Viðlagafjöru sem hafa skilað góðum árangri. Árni ehf. flutti inn sérstakan bor af gerðinni Liebherr til þess að bora vinnsluholur og er hann nú þegar kominn til Eyja. Gert er ráð fyrir að hefja borun fyrstu vinnsluholanna fljótlega upp úr áramótum. Ætla má að þurfi að bora 10-15 vinnsluholur fyrir fyrsta áfanga áframeldisins en það kemur betur í ljós innan nokkurra vikna.
Framkvæmdir eru í fullum gangi í Viðlagafjöru. Nú er m.a. unnið í pípulögnum, sem eru gríðarlega umfangsmiklar, og raforkudreifihús og fóðurstöð eru í byggingu. Hafist verður handa við uppsetningu eldiskerjanna á fyrri hluta næsta árs.
Byggt verður inntakshús þar sem ýmsum vélbúnaði verður komið fyrir, þar á meðal varmaskiptunum og varmadælunni frá Frosti. Hallgrímur segir að unnið sé að hönnun hússins og þess sé vænst að það verði tilbúið þegar líður nær vori og í kjölfarið verði unnt að koma búnaðinum fyrir.
„Áður en við sömdum við Frost um kaup á þeirra lausn kynntum við okkur vel hvaða möguleikar væru í boði. Við vitum að samstarfsfyrirtæki Frosts hefur nú þegar afhent sambærilegan vélbúnað og samstæður og reynslan er góð. Það skiptir alltaf máli þegar búnaður er valinn að góð reynsla sé komin á hann. Það skiptir líka máli að þjöppuhlutfall í vélinni er að ég tel einstakt og samanlagður COP-stuðull í því kerfi sem við verðum með er yfir þrjátíu, sem er mjög gott. Að öllu samanlögðu töldum við þetta besta kostinn,“ segir Hallgrímur Steinsson en COP er nýtnistuðull og stendur fyrir hlutfall varmaafls sem varmadælan skilar og raforku sem hún notar.
Nýjast
-
Fjármagn í hugmyndavinnu við 50 metra innilaug áætluð árið 2028
Ellert Örn Erlingsson forstöðumaður íþróttamála hjá Akureyrarbæ segir að í framkvæmdaáætlun Akureyrarbæjar sé gert ráð fyrir fjármagni árið 2028 til að fara í formlega vinnu við að skoða möguleika og hugmyndir um 50 metra innisundlaug á Akureyri. „Það verður spennandi og skemmtilegt verkefni,“ segir hann. Um tíðina hafi af og til verið umræður við og innan Akureyrarbæjar um hugmyndir um nýja 50 metra innisundlaug. -
Sálfræðingur með merkan feril í Fantasy Premier League að baki
Vísindafólkið okkar — Árni Gunnar Ásgeirsson Vísindafólkið okkar er mánaðarleg kynning á vísindafólkinu okkar. Árni Gunnar Ásgeirsson, deildarforseti Sálfræðideildar, er vísindamanneskjan í október. -
Gleðilega töfrandi kosningabaráttu
Snörp og spennandi kosningabarátta er að hefjast og eru stjórnmálaflokkar í óðaönn að draga fram helstu stefnur og forgangsmál. Ýmislegt bendir til þess, eins og oft áður, að komandi kosningar muni að þónokkru leyti snúast um efnahagsmál og fjármál heimila og fyrirtækja. Verðbólga og vextir bíta fast og fólk vill svör um framtíðina. Eðlilega. -
Geðverndarfélag Akureyrar fagnar 50 ára afmæli
„Geðverndarfélag Akureyrar hefur ekki verið mjög áberandi undanfarin ár, en á sér engu að síður merka sögu og hefur staðið fyrir mikilvægum framförum í geðheilbrigðismálum í bænum og ýmislegt sem til bóta er í þessum viðkvæma málaflokki,“ segir Valdís Eyja Pálsdóttir formaður Geðverndarfélags Akureyrar. Félagið var stofnað 15. desember árið 1974 og verður því 50 ára gamalt innan tíðar. Haldið verður upp á tímamótin næstkomandi laugardag. -
Verðandi sjávarútvegsfræðingar kynna sér starfsemi Samherja til sjós og lands
Hátt í fjörutíu nemendur í sjávarútvegsfræðum við Háskólann á Akureyri hafa á undanförnum dögum heimsótt skip og landvinnslu Samherja. Nemendur auðlindadeildar skólans hafa um langt árabil átt þess kost að skoða og kynnast starfsemi félagsins, sem hluta námsins. Magnús Víðisson brautarstjóri segir afar mikilvægt að öflug sjávarútvegsfyrirtæki séu starfandi í námunda við skólann, sem geri nemendum kleift að kynnast betur sjávarútvegi og haftengdri starfsemi. -
Aðeins fleira fé slátrað þetta haustið miðað við í fyrra
„Heilt yfir hefur gengið mjög vel, auðvitað hafa rafmagnstruflanir, nettruflanir, veðurtruflanir og ýmislegt af því tagi, stungið sér niður hjá okkur, en sem betur fer gekk allt upp að lokum,“ segir Sigmundur Hreiðarsson framleiðslustjóri Kjarnafæði Norðlenska á sláturhúsinu á Húsavík. -
Að þora að vera hræddur
Nú haustar og í haustmyrkrinu leynast oft myrkraverur og alls konar furðuleg fyrirbæri sem skjóta okkur stundum skelk í bringu. Flest tengjast þau reyndar hrekkjavöku og ýmiskonar skálduðum hryllingi þannig að það er lítið mál að sýna hugrekki og láta sem ekkert sé. Eða hvað, erum við kannski hræddari en við sýnumst, og hvenær erum við annars hugrökk? -
Ferðast landa á milli til að taka þátt í lotu Viðskiptadeildar
Í þarsíðustu viku var lota hjá Viðskiptadeild og þá gafst stúdentum tækifæri á að hitta kennara, samstúdenta og annað starfsfólk Háskólans. Þannig tengjast þeir betur innbyrðis og í lotum er horfið frá hefðbundinni kennslu, til dæmis með því að bjóða gestum úr atvinnulífinu að vera með innlegg í námskeiðum. -
Gefur lífinu aukalit og við hefðum alls ekki viljað missa af honum
„Rúben hefur verið okkur dýrmætur kennari í lífinu og gefið því fallegan auka lit. Við hefðum alls ekki vilja missa af honum,“ segir Arnheiður Gísladóttir móðir Rúbens Þeys, sem fæddist í janúar árið 2020, með Downs heilkenni. Október er mánuður vitundarvakningar um Downs heilkenni á alþjóðavísu. Einstaklingar sem fæðst hafa með heilkennið hafa fylgt mannkyni frá upphafi vega. Þeim fer fækkandi og um tíma hélt Arnheiður að Rúben Þeyr yrði með þeim síðustu hér á landi sem fæddist með heilkennið. Sú hafi þó ekki orðið raunin. Faðir Rúbens er Vífill Már Viktorsson smiður og átti Arnheiður fyrir Karítas Von sem verður 11 ára gömul í nóvember. Fjölskyldan býr á Akureyri.
